grudzien w historii israela...

[dana]

nie wiedzialam, ze przetlumaczono to na polski... tymczasem zaliczylam ich mossad, a to czeka juz od 3 miesiecy na polce... teraz, jak sie skonczyc najazd rodziny po urodzeniu szkrabki bede w koncu miala czas na przeczytanie i tego...

[dana]

22 grudzien


1938 – projekt mur i wieza: kolo beit shean czlonkowie ha-shomer ha-tzair z polski zakladaja kibuc mesilot...




1938 – w haifie zostaje uroczyscie otwarty w obecnosci wysokiego komisarza harolda macmichaela 'british government hospital of haifa' znany dzisiaj jako szpital rambam...






1948 -  wojna wyzwolencza: poczatek mivtza horev (operacja zima): cahal atakuje egipskie wojska ekspedycyjne na negevie i wschodnim synaju z powodu odrzucenia przez egipt zawieszenia broni i z obawy przed realizacja planu bernadotte, ktorego jeden z punktow mowil o oddaniu negevu arabom...






1955 – mivtza sair (operacja wlochaty): akcja odwetowa jednostki 101, ktora atakuje wyzszy urzad celny na wyzynie golan, ktory sluzyl jako posterunek syryjski w celu porwania zolnierzy syryjskich i wymienienia ich na zolnierzy cahalu znajdujacych sie w niewoli syryjskiej...




arik sharon z zolnierzami sprawdzaja dokumenty znalezione w budynku celnym...



1993 – kolo ramalli od strzalow z przejezdzajacego samochodu ginie eliahu levin i meir mendelovitch... hamas bierze na siebie odpowiedzialnosc...

[dana]

23 grudzien


1888 – umiera laurence oliphant, brytyjski parlamentarzysta, dyplomata, pisarz, i dziennikarz, ktory popieral powrot narodu zydowskiego do jego ziemi, osiedlil zydow w galilei na ziemi przez niego zakupionej i mieszkal przez dlugie lata lata w haifie i daliat el carmel...



dom oliphanta w haifie



dom oliphanta w daliat el carmel



1907 – w suwalkach, polska, przychodzi na swiat abraham stern, zalozyciel organizacji lehi i jej pierwszy przywodca...




1916 – w wieku lat 35 umiera na zolta goraczke yehezkiel hankin, jeden z zalozycieli organizacji ha-shomer...

hankin, w bialej koszuli, z towarzyszami ha-shomer



1920 – francja i brytania podpisuja 'konwencje francuzko-brytyjska o specjalnych punktach dotyczacych mandato nad syria, libanem, erec israel i mezopotamia', ktora po raz pierwszy zostawia okreg etzba ha-galil (palec galilejski) w granicach mandatu brytyjskiego...




1957 – zalozona w roku 1951 przez 20-letnich czlonkow nahalu w centrum aravy placowka ein radian zostaje kibucem yotvata...

jedyny przetrwaly z okresu placowki budynek



david ben gurion i moshe dayan na uroczystosci powstania yotvaty







1993 – anatoly kolishnikow z ashdodu, ochraniarz na budowie, zostaje zadzgany nozem podczas pracy... 

[dana]

24 grudzien


1914 – wladze tureckie zamykaja wszystkie gazety hebrajskie z wyjatkiem gazety ha-herut (wolnosc)...




1925 – w givat rambam (dzisiaj dzielnica givatayim) przychodzi na swiat yaffa abramov, znana israelska piesniarka yaffa yarkoni, zwiazana przede wszystkim z okresem powstania panstwa israel...




jej chyba najslynniejsza piosenka jest bab el wad, dzisiaj shaar hagai, punkt w ktorym szosa z tel avivu zaczyna wspinac sie do jerozolimy i poswiecona jest zolnierzom, ktorzy zgineli tam podczas wojny wyzwolenczej...

bal el wad
pamietaj zawsze nasze imiona
konwoje przelamaly sie w drodze do miasta
na stronie drogi leza nasi zabici
zelazny szkielet milczy zlosliwie

https://www.youtube.com/watch?v=Jqsmy_ZQ7II


1951 – konczy sie strajk marynarzy israelskich, ktory sparalizowal handel morski przez 43 dni...




1969 – operacja noa: w nocy miedzy 24 a 25 grudnia hel ha-yam wykrada 5 lodzi saar zbudowanych na zamowienie israela i zatrzymanych z powodu embargo z francuskiego portu cherbourg...






2003 – knesset zatwierdza rozwiazanie ministerstwa do spraw religijnych...

[dana]

25 grudzien


1872 – w krakowie przychodzi na swiat helena rubinstein...




1945 – pod oslona nocy przybywa z wloch do brzegow naharii imigrancki statek chana senesh z 250 nielegalnymi imigrantami, w wiekszosci ocalalymi z zaglady, dostaje sie na mielizne i zaczyna tonac... przy pomocy mieszkancow naharii i czlonko palmachu  wszyscy schodza na lad bezpiecznie...






1963 – itzchak rabin zostaje mianowany szefem sztabu generalnego cahalu...




1988 – w israelu powstaje ministerstwo ochrony srodowiska...


2003 – w zamachu samobojczym na przystanku autobusowym w bnei brak gina 4 osoby, w tym 2 zolnierki i zolnierz, i 24 osoby zostaja ranne...

[dana]

26 grudzien


1901 – w bazylei zbiera sie piaty kongres syjonistczny, na ktorym postanawia sie o stworzeniu keren kayemet le-israel, ktorego zadaniem bedzie zbieranie funduszy na zakup ziemi w erec israela... 




1909 – w hamburgu zbiera sie 9 kongres syjonistyczny...


1929 – zjednoczenie mlodych malarzy w erec israel massad otwiera w tel avivie swoja pierwsza zbiorowa wystawe...




1936 – israelska orkiestra filharmoniczna pod batuta arturo toscanini wykonuje jej pierwszy koncert w eretz israel...




1948 -  wojna wyzwolenczca: w ramach szeroko zakrojonej operacji horev w koncowym okresie wojny , odbywa sie mivtza hatchala (operacja poczatek), majaca na celu uniemozliwienie dostaw sprzetu wojskoweg i broni, ktore egipt przeprowadzal na linie frontu na negevie wojskowymi pociagami... operacja ta byla pierwsza, w ktorej wziela udzial jednostka ladowania morskiego i stad nazwa operacji...


1968 – w atenach terrorysci atakuja przed odlotem samolot el al'u w drodze do nowego yorku zabijajac jednego pasazera i ciezko raniac stewardese... ludowy front wyzwolenia palestyny bierze na siebie odpowiedzialnosc..


1969 – wojna wycienczajaca: mivtza tarngol 53 (operacja kogut 53): cahal opanowywuje stacje radarowa w egipcie i przewozi cala aparature do israela... w akcji tej zostaje ranny jeden zolnierz cahalu, 2 zolnierzy egipskich zostaje zabitych i czterech wzietych do niewoli...








2004 – rozpoczynaja sie wybory municypalnej autonomii palestynskiej w judei, samarii i w gazie, w ktorych hamas zdobywa prawie polowe mandatow... 

[dana]

27 grudzien


1913 – samolot typu bleriot XI pilotowany przez franza  jules vedrines laduje, jako pierwszy w historii erec israel,w yaffo...




1940 – hebrajska flaga zostaje przekazana jednoste transportowej wolontariuszy yishuvu w armii brytyjskiej...


1945 – w ramach ruchu ha-meri ha-ivri (opor zydowski) bojownicy lehi i etzel we wspolnej akcji atakuja budynki policji brytyjskiej w jerozolimie i yaffo... w akcji tej ginie czlonek lehi zvi ahaoni i 7 brytyjskich policjantow...




1953 – david ben gurion anuluje po 300 latach ban nalozony na barucha spinoze przez zydow w amsterdamie...




1985 – w dwoch prawie jednoczesnych zamachach strzelaniny na lotniskach w rzymie i wiedniu ginie 19 osob i 138 zostaje rannych...

rzym



2002 – dwoch terrorystow jihadu islamskiego wdziera sie do yeshivy w otniel przez drzwi do kuchni, w ktorej znajduje sie 3 uczniow i jeden absolwent yeshivy na urlopie z cahalu... dzialaja bardzo szybko, zamykajac natychmiast drzwi laczace kuchnie z jadalnia, tym samym zamykajac sie w kuchni razem z terrorystami ratujac w ten sposob zycie wielu innych uczniow... cala czworka zostaje zamordowana, obaj terrorysci zabici...






2003 – satelita telekomunikacyjny israelskiego przemyslu samolotowego (iai) zostaje wystrzelony w kosmos z bajkonuru w kazachstanie...

[dana]

28 grudzien


1923 – powstaje betar, rewizjonistyczny mlodziezowy ruch syjonistyczny...




1938 – w jerozolimskiej dzielnicy beit ha-kerem przychodzi na swiat yehoram gaon, jeden z najbardziej znanych israelskich piesniarzy i aktorow...




https://www.youtube.com/watch?v=WTLu4R5v6Q4


1948 – wojna wyzwolencza: ponowny atak brygady alexandroni cahalu na arabska wies iraq al manjiya w ramach operacji hisul (eliminacja) i ponowne wycofanie sie cahalu po ogromnych stratach – 87 zabitych zolnierzy...  24 lutego 1949 w ramach umowy o zawieszeniu ognia egipcjanie wycofuja sie z tej wsi spowrotem do okregu gazy...

1953 – w cahalu powstaje oddzial wywiadu wojskowego znany jako aman (skrot od agaf ha-modi'in)... w swoim historycznym liscie pisze podpulkownik yehoshvat harkabi (pozniej dowodca amanu): 'wywiad jest pierwszym obronnym murem. my, znajdujacy sie w sercu bliskiego wschodu pelnego przewrotow i wstrzasow, musimy wiedziec i dobrze zrozumiec co sie dzieje wokol nas'... 60 lat pozniej tempo przewrotow i wstrzasow tylko wzrasta...






1968 -  mivtza teshura (operacja prezent): w odpowiedzi na zaatakowanie samolotu el al w atenach elitarne jednostki cahalu sayeret matka i spadochroniarzy pod dowodztwem rafaela eitana robia najazd na miedzynarodowe lotnisko w beirucie niszczac 12 samolotow pasazerskich linii lotniczych i 2 samoloty transportowe... w akcji tej nie ma zabitych...




1972 – terrorysci z organizacji czarnego wrzesnia wdzieraja sie do izraelskiej ambasady w bangkoku i przez nastepne 19 godzin trzymaja pracownikow ambasady jako zakladnikow... po dlugich negocjacjach terrorysci bez uzycia broni wypuszczaja wszystkich zakladnikow w zamian za przewiezienie ich do egiptu...

[dana]

29 grudzien


1889 – z inicjatywy yosefa navona, bankowca i businessman, powstaje 'ottomanska spolka koleji z yaffo do jerozolimy i oddzialow'...






1938 – podczas ladowania owocow cytrusowych na niemiecki statek bamberg, drugi oficer mowi do odpowiedzialnego za ladowanie, ze 'zydzi nie maja zadnego miejsca na swiecie, nawet nie na polnocnym biegunie... jedyna droga to poslanie wszystkich zydow do drugiego swiata'... sekretarz rady robototnikow aba khushi (pozniejszy legendarny burmistrz haify) po otrzymaniu tej informacji wstrzymuje ladowanie statku i mimo interwencji konsula niemieckiego, ktory obiecuje przeprosiny ze strony oficera, aba khusi odmawia zaladowania statku, ktory odplywa do niemiec pusty...


1940 – dov hoz, jeden z zalozycieli ruchu robotniczego i hagany i jeden z pionierow hebrajskiego lotnictwa ginie w wypadku samochodowym na szosie haifa – tel aviv razem z zona, corka, siostrzenica i wspolnikiem do projektu lotniczego...




1967 – stworzenie eskadry 102, drugiej eskadry skyhawk w hel ha-avir...

[dana]

30 grudzien


1066 – muzulmanski motloch wdziera sie do palacu krolewskiego i ukrzyzowuje zydowskiego wezyra krola berberow, rabina yehosefa ben shmuela ha-levi ha-nagid (znanego rowniez jako yosepha ibn neghrela) i masakruje  okolo 4000 zydow granady...


1947 – masakra w haifskiej rafinerii: rano 3 czlonkow etzel rzuca z przejezdzajacego samochodu w arabskich robotnikow czekajacych na wejscie kolo bramy rafinerii puszki wypelnione materialem wybuchowym i zabija 6 arabow i rani 42... arabowie wdzieraja sie sila do rafinerii i zabijaja 41 robotnikow zydowskich i rania 50... w odpowiedzi wieczorem tego samego dnia bojownicy palmachu i jednostki brygady levanoni atakuja dwie wioski arabskie, w ktorych mieszka wiekszosc arabow uczestniczacych w zabiciu zydow w rafinerii i zabijaja 76 arabow i rania 19... w tych walkach ginie rowniez 3 czlonkow hagany...






1948 – wojna wyzwolencza: trwa operacja horev... wojska pancerne israela zdobywaja lotnisko kolo el arish i posuwaja sie w kierunku miasta...  rada bezpieczenstwa onz przyjmuje uchwale zadajaca natychmiastowego zawieszenia broni i powrotu obu stron do pozycji majacych przed ta operacja... brytania stawia israelowi ultimatum wycofac sie do granic miedzynarodowych...




1970 – tragedia w bazie wojskowej neot ha-kikar: w wyniku silnych deszczy zalamuje sie nagle skala z klifu o wysokosci 12 metrow i uderza w barak, ktory sluzy zolnierzom jako kuchnia i natychmiast potem zawala sie caly klif uderzajac w zolnierska jadalnie zabijajac 19 zolnierzy i jednego cywila i raniac jeszcze 10...




1993 – israel i watykan podpisuja umowe podstawowa, ktora przedstawia punkt zwrotny w 2000-letniej zydowsko-chrzescijanskiej polemiki i w stosunkach israel – watykan...     

[dana]

31 grudzien


1492 – zydzi zostaja wydaleni z sycylii...


1938 – samochod charles'a tegarta, odpowiedzialnego za tlumienie wielkiej rewolty arabskiej, zostaje zaatakowany przez arabow z zasadzki na drodze shchem-jerozolima... tegart unika smierci, ale ginie jego sekretarz george durrant sanderson...




1948 – wojna wyzwolencza: david ben gurion, mimo sprzeciwu igala alona, dowodcy frontu poludniowego i prowadzacego operacje horev, zarzadza wycofanie sil israelskich z synaju...


1950 – ilosc nowych imigrantow: 169,430... w ciagu tego roku stworzono w israelu 62 ma'abarot (obozy imigranckie), w ktorych umieszczono 100 tysiecy nowym imigrantow...








1969 – po raz pierwszy katiusze z libanu spadaja na kiryat shmone zabijajac 2 osoby... trzecia zmarla od zawalu serca...




1969 – wykradzione z cherbourga lodzie saar przyplywaja do portu w haifie...




1973 – partia ma'arach pod przewodnictwem goldy meir wygrywa wybory do knesset...


1984 – inflacja w israelu dochodzi do 373.8% i nowy bankot wchodzi w obieg: 10.000 shekli...




1993 – chaim weizman i david bizi zostaja zamordowani w mieszkaniu w ramle przez dwoch mieszkancow gazy... grupa czerwony orzel nalezaca do fatahu bierze na siebie odpowiedzialnosc...


2000 – cahal zabija dowodce terrorystycznej organizacji fatahu tanzim w tul karem thabeta thabeta...


2000 – sad okregowy w tel avivie skazuje seryjnego gwalciciela benny sela na 35 lat wiezienia, najwyzsza kara w israelu do tego czasu nalozona za gwalt...

[sar]

31 grudzien


1969 – wykradzione z cherbourga lodzie saar przyplywaja do portu w haifie...

aaaaa tam zaraz "wykradzione" Israel ZAPŁACIŁ za te okręty - a że trochę "okrężną" drogą
ta transakcja przebiegła to tylko wina francuzów że się wycofali z zatwierdzonych ustaleń ... 

31 grudzien

1984 – inflacja w israelu dochodzi do 373.8% i nowy bankot wchodzi w obieg: 10.000 shekli...

Dana - a co było powodem tej hiperinflacji

pzdr
Witek 

[dana]

tak tak... byly zaplacone oczywiscie, ale wyplynely troche 'po cichu', wiec dlatego napisala, ze wykradzione...


pojecia nie mam... to musialo sie zaczac juz wczesniej, ale inflacja byla straszna juz od momentu mojej imigracji... pamietam dobrze, jak placilam co tydzien wiecej za papierosy... potem to juz bylo tak, jak to ladnie moja matka okreslila: natychmiast po otrzymaniu wyplaty kupowac natychmiast w najbizszym sklepie i nie wybierac, bo inaczej zaplaci sie w ciagu 10 minut podwojnie...   w koncu doszla chyba do okolo 500%...

nie jestem pewna, czy dobrze pamietam, bo jakos zachamowano ten szal inflacyjny, ale tak naprawde to dopiero netanyahu jako minister finansow uzdrowil gospodarke panstwa...

[lipniaczek]

...jedno jest pewne - inflacje sprowadzili Zydzi...

[dana]

miales watpliwosci?