luty w historii israela...

[dana]

1 luty


1944 – etzel rozlepia na domach w calym kraju specjalne zawiadomienie, w ktorym deklaruje bunt przeciwko wladzom brytyjskim w erec israel... wraz z rozpoczeciem walk, etzel naklada na siebie dwa ograniczenia: unikanie terroru osobistego i nie atakowanie celow wojskowych az do zakonczenia wojny swiatowej...




1948 – arabski terrorysta fawzi el kutug podstawia pod budynek palestine post w jerozolimie skradziony brygyjskiej policji samochod nalatowany 500 kg materialow wybuchowych... ginie jedna osoba i kilkanascie zostaje rannych... ogromne szkody zostaja wyrzadzone biurom i drukarkom gazety...




1954 – rzad wprowadza poprawke do prawa powrotu: nowi imigrancji z kryminalna przeszloscia, ktora moze zagrozic obywatelom nie dostana pozwolenia na wjazd w granice israela...


1958 – egipt i syria lacza sie w zjednoczona republike arabska, jako pierwszy krok w kierunku ustanowienia jednego panarabskiego narodu z wyraznym okresleniem celu: przygotowanie wspolnej wojny przeciwko panstwu israel... polaczenie to rozpadnie sie w roku 1961 w nastepstwie przewrotu w syrii, chociaz egipt bedzie uzywal nazwy 'zjednoczona republika arabska' do roku 1971...

gamal abdel nasser i syryjski prezydent shukri al quwatli podpisuja umowe polaczenia



1961 – otwarcie szpitala ichilov w tel avivie...




2003 – pierwszy israelski astronauta ilan ramon ginie w katastrofie columbii...

[dana]

2 luty


1915 – w cape town w poludniowej afryce przychodzi na swiat abba eban, jeden z najbardziej blyskotliwych, inteligentnych dyplomatow i politykow israelskich...




o wojnie szesciodniowej..



o onz



i chyba jego najslynniesze, po konferencji pokojowej w genewie



1918 – 38 batalion fizylierow krolewskich, wchodzacy w sklad legionow zydowskich powstalych w armii brytyjskiej podczas pierwszej wojny swiatowej, zwany rowniez batalionem londynskim maszeruje po glownych ulicach londynu...

pierwszy z maszerujacych porucznik zeev zabotinski



1955 – pinhas lavon ustepuje z jego stanowiska jako minister obrony w zwiazku z wnioskami komisji sledczej powolanej do zbadania afery znanej dzisiaj jako 'afera lavona'...

[dana]

3 luty


1947 – z francuskiego portu sete wyplywa statek imigracyjny ha-maapil ha-almoni (nieznany emigrant) z 794 nielegalnymi emigrantami: czlonkowie ruchow mlodziezowych ha-shomer ha-tzair i bnei akiva z wegier, dror, nachum i beitar i grupa mlodych zydow z maroka, wszyscy w towarzystwie instruktorow, w drodze do erec israel...




1954 – w cahalu powstaje dowodztwo korpusow pancernych, odpowiedzialne za walke czolgow, ktore pozniej zostaje rozwiazane i odpowiedzialnosc za wlaczanie czolgow na polu walki i ich dowodzenie przejdzie na rozne brygady i dywizje cahalu...








1969 – yasser arafat zostaje mianowany na stanowisko przewodniczacego komitetu wykonawczego owp...


1980 – umiera chana rovina, jedna z najbardziej znanych aktorek teatralnych israela, znana jako 'pierwsza dama teatru hebrajskiego' i symbol teatru habima...

 


1992 – ezer weizman zawiadamia oficjalnie o jego odejsciu z zycia politycznego...

 

[dana]

4 luty


1936 – bronislaw huberman zawiadamia o tworzenie orchestry palestynskiej, znanej dzisiaj jako israelska filharmonia...

pierwszy concert, ktory odbyl sie w grudniu 1936 roku w tel avivie...



1959 – israel rozpoczyna wydobywanie miedzi w kopalniach timna...




1966 – ogromny pozar w budynku zim w tel avivie: budynek splonal doszczetnie, zginela jedna osoba i 67 zostalo rannych...




1990 – w zamachu wykonanym przez terrorystow abu nidala na autobus turystow kolo kairu, ginie 9 israelczykow i 17 zostaje rannych...

pomnik ku czci ofiar kolo yad mordechai...



1997 – katastrofa helikopterow: dwa helikoptery cahalu transportujacy zolnierzy z brygad nahalu, golani i z wojsk pancernych do strefy bezpieczenstwa w poludniowym libanie, zderzaja sie ponad dolina hula kolo moshavusha'ar yishuv... w katastrofie ginie 73 zolnierzy, w tym 8 osob zalog tych helikopterow...








pomnik w migdal ha-emek, fot. avishai teicher



pomnik kolo sha'ar yishuv

[dana]

5 luty


1879 – na ukrainie przychodzi na swiat pinchas rutenberg, jeden z przywodcow yishuvu i zalozyciel spolki elektrycznej w eretz israel, znanej dzisiaj jako hevrat hashmal (israelska korporacja elektryczna)...




1930 – poczatek piatej alii, ktora potrwa do rozpoczecia drugiej wojny swiatowej i w jej ramach przybywa do eretz israel okolo 160 000 zydow z europy... zwana rowniez aliya yekkes z powodu wyjatkowo duzej ilosci zydow niemieckich...






1967 – panstwo decyduje o wyplacaniu swiadczen i dotacji dla bezrobotnych....

[sar]

1942 - Niemcy rozpoczęli likwidację getta w Białymstoku.
            W ciągu ośmiu dni wywieźli do obozu zagłady w Treblince 10 tys. ludzi,
            a pond 2 tys. zamordowali na miejscu.

pzdr
Witek

[dana]

tak...

jak zaczelam z ta historia, to jeszcze pisalam troche o tym, co niemcy robili... a potem zaczelo tego byc taka masa, ze przestalam... jak sie bierze te lata historii 1939-1945 i sprawdza kazdy dzien, kazde miejsce, to wlosy czlowiekowi staja na glowie, nawet jak wie duzo o tych latach... te sposoby zabijania, te obozy, te likwidacje... nie mozna po prostu uwierzyc, do czego czlowiek jest zdolny w swojej nienawisci...

[dana]

6 luty


1925 – oficjalne rozpoczecie studiow na technionie w haifie...




1950 – ogromne opady sniegu w calym kraju, ktore doszly az do morza martwego i nie powtorzyly sie do dnia dzisiejszego...

gan shmuel kolo hadery



haifa



beit itzhak kolo natanii



tel aviv





1968 – w bikat ha-yarden (dolina jordanu) powstaje pierwszy po wojnie 6-dniowej moshav mehola...



2001 – ariel sharon wygrywa przeciwko ehudowi barakowi specjalne, jedyne jak dotychczas w historii israela, bezposrednie wybory na premiera panstwa, bez nowych wyborow do knesset...

[dana]

7 luty


1939 – otwarcie konferencji okraglego stolu w lonydnie, ostatniej brytyjskiej proby rozwiazania konfliktu zydowsko-arabskiego, z udzialem miedzy innymi chaima wiezmana, davida ben guriona i moshe shertoka (sharet) ze strony zydowskiej, rajiba nashashibi i jamala al husseini i przedstawiciele 5 niezaleznych panstw arabskich, ktorzy juz od pierwszej chwili odmawiaja siedzenia przy jednym stole z przedstawicielami yishuvu




1947 – na negevie powstaja 3 osiedla: mivtachim, tze'elim i alumim... alumim zostaje kompletnie zniszczone podczas wojny niepodleglosciowej i jego mieszkancy przenosza sie do kibucu saad...

stary dom bezpieczenstwa w mivtachim



stary dom bezpieczenstwa z tze'elim



1983 – komisja kahana badajaca wydarzenia w sabrze i shatili podaje swoje wyniki w ktorych stwierdza, ze nie ma dowodow na bezposredni udzial cahalu w tej masakrze, ale kilku oficerow cahalu wiedzialo o odbywajacej sie masakrze w czasie realnym i nie dzialalo stanowczo do zatrzymania jej...   




1999 – umiera husein, krol jordanii i jego syn abdullah zostaje krolem haszemickiego panstwa..

[dana]

8 luty


1940 – opublikowanie rozkazu stworzenia getta lodzkiego, pierwszego z duzych gett w polsce...




1947 – dwoch czlonkow etzel, nachum slonim i itzhak friedman, ucieka z obozu aresztowan w latrunie...


1948 – imigrancki statek niepodleglosc, z 699 nielegalnymi imigrantami, wyplywa z portu kolo st tropez w drodze do erec israel...




1971 – israel odrzuca propozycje specjalnego wyslannika onz na bliski wschod, gunnara yarringa: pokoj z egiptem w zamian za wycofanie sie z synaju...

[dana]

9 luty


1915 – david ben gurion i itzchak ben zvi zostaja zaaresztowani przez wladze tureckie i deortowani z jerozolimy do aleksandrii... obaj sa oskarzeni o przynaleznosc do tajnej organizacji syjonistycznej sprzeciwiajacej sie interesom tureckim...

ben zvi i ben gurion podczas studiow w turcji 1912



1947 – podczas przejecia kontroli nad imigranckim statkiem na negev przez brytyjczykow, pare kilometrow przed brzegami erec israel, dochodzi do ostrego starcia miedzy zolnierzami a nielegalnymi imigrantami, w ktorym ginie herbert lazar... w momencie ogloszenia o wydarzeniu jego nazwisko nie bylo jeszcze znane i w zawiadomieniu podano 'anonimowy imigrant'...  na jego czesc statek zostal dokladnie tak nazwany: ha-maapil ha-alomni - anonimowy imigrant...

 

 


1947 – premiera sztuki sofoklesa krol edyp w teatrze habima, w tlumaczeniu shaula tchernichowskiego...
 


1974 – powstaje ruch gush emunim, ruch spoleczny religijno-narodowy, dzialajacy na rzecz osiedlania israelskiego w judei i samarii...

 


1994 – ilan sudari, 23, ktory po zakonczeniu sluzby wojskowej pracowal jako taksowkarz, zostaje zamordowany przez terrorystow przebranych za zydow ortodoksyjnych, ktorzy wsiedli do jego taksowki...

[dana]

10 luty


1935 – powstaje nahariya...

kupowanie dzialek pod przyszla nahariye 1934







1947 – rozpoczyna sie proces zlapanych przez brytyjczykow mordechaja elkachi, eliezera kashani, yehiela dreznera i haima golowskiego, oskarzonych o posiadanie broni...

mordechai alkachi



1948 – arabowie atakuja dzielnice yemin moshe w jerozolimie... pomoc przychodzi od jednego z dowodcow hagany, abrahama kirschenbauma, ktory strzela z dachu jednego z domow i zabija kilkunastu atakujacych arabow... kirschenbaum zostaje ciezko raniony przez zolnierzy brytyjskich strzelajacych z dachu hotelu king david i umiera dwa dni pozniej w oddziale szpitala hadassy w centrum jerozolimy...

ostatnie zdjecie rannego abrahama kirschenbauma



1949 – sposrod wielu projektow podanych do rady symbolu i flagi wybrany zostaje projekt braci gabriela i maxima shamir:  siedmioramienna menora otoczona galazkami oliwnymi...




1970 – zamach na lotnisku w monachium na podroznych lotu el al: terrorysci 'palestynscy' ostrzeliwuja autobus, ktory mial dowiezc pasazerow do samolotu, ktory byl w drodze do londynu i rzucaja w niego granaty... ginie jeden pasazer, arie katzenstein z haify, ktory rzuca sie na jeden z granatow i wlasnym cialem obronia innych, ktorzy mogli zginac i 23 osoby zostaja ranne, wsrod nich znana israelska aktorka hana maron, ktora traci w tym zamachu obie nogi...

hana maron wraca do kraju



1983 – na demonstracji shalom achshav zadajacej wypelnienia wnioskow komisji kahan, ktora badala wydarzenia w sabrze i shatili, w tym zwolnienia ze stanowiska owczesnego ministra obrony sharona, mieszkaniec jerozolimy yona avrushmi rzuca granat w kierunku demonstrantow, od ktorego ginie 35-letni dzialacz shalom achshav, emil grinzweig i rannych zostaje 9 osob...




1986 – natan sharansky zostaje zwolniony po 9 latach z sowieckiego wiezienia i wymieniony na 6 szpiegow radzieckich i przybywa do israela...

[dana]

11 luty


1948 – zolnierze brytyjscy szukaja broni w jerozolimie, zatrzymuja 4 zydow, ktorych po przesluchaniu zostawiaja w dzielnicy arabskiej, gdzie zostaja natychmiast zamordowani...


1953 – zsrr zrywa stosunki dyplomatyczne z israelem z powodu zamachu na budynek ambasady sowieckiej w tel avivie 2 dni wczesniej, w ktorym zostaje rannych 3 pracownikow ambasady...




1962 –ogromna dewaluacja liry izraelskiej, ktora doprowadza do fali strajkow i duzego wzrostu cen...

[dana]

12 luty


1942 – brytyjscy policjanci pod dowodztwem oficera jeffrey'a mortona znajduja abrahama (yaira) sterna, przywodcy lehi, ukrytego w szafie w tel aviviskim mieszkaniu tovy i moshe savurai... oficer thomas james wilkin  przywoluje mortona i ten zabija avrahama sterna na miejscu...




tova savurai
 


thomas james wilkin
 


museum lehi 'beit yair' znajduje sie w dzielnicy florentin w tel avivie w domu, w ktorym zamordowano abrahama sterna...



1958 – knesset zatwierdza pierwsze podstawowe prawo: prawo knesset... prawo to stwierdza, ze knesset jest parlamentem panstwa israel, ktorego miejscem jest jerozolima i do ktorego wybranych jest 120 czlonkow... dalej prawo to okresla system wyborow, prawo do wyborow i bycia wybranym, okres kadencji knesset i jego czlonkow, immunitetu parlamentarzystow i budynkow knesset, pracy parlamentarnej, komisji itd...

 

 


1990 – 'noc mikrofonow'... nazwa nadana konwencji centrum likudu przez media, podczas ktorej ariel sharon oglasza swoja rezygnacje jako minister przemyslu i handlu w rzadzie itzhaka shamira i przy pomocy przejecia kontroli nad mikrofonami, wzmacniaczami i glosnikami zapobiega glosowaniu nad programen politycznym, ktory zostaje ogloszony w tym czasie czlonkom partii...


1991 – iracki scud spada w ekskluzywnym osiedlu savyon w centralnym israelu, powaznie niszczac jeden dom...

[dana]

13 luty


1930 – w tel avivie zostaje otwarte kino mughrabi...




1931 – opublikowanie listu ramsey'a mcdonalda do chaima weizmanna, w ktorym brytania wycofuje sie z kilku punktow napisanych w bialej ksiedze z roku 1930:

1. rzad brytanii nie wycowuje sie z jego zobowiazania wobec zydow podanego w mandacie
2. rzad brytanii nie ma zamiaru uniemozliwic zydowm kupowanie ziemi w erec israel. zadaniem brytanii jest kontrolowac, ze kupno zostalo zrobione w sposob legalny
3. rzad brytanii nie ma zamiaru zaszkodzic zydowskiej imigracji i nie zamierza zatrzymac imigracje w przyszlosci. pozwolona zostanie imigracja bez zaleznosci od absorpcji gospodarczej zydow...

ramsey mcdonald
 


1945 – w wieku 85 lat umiera w jerozolimie henrietta szold, jedna z zalozycielek ruchu hadassy i jedna z glownych przywodcow imigracji mlodziezowej... dzien jej smierci jest w israelu oznaczany jako dzien matki...




1955 – premier panstwa moshe sharett zawiadamia, ze panstwo israel kupilo 4 ksiegi tory znalezione w qumranie i w ten sposob wszystkie 7 znalezionych ksiag sa w rekach israela...




1994 – w zamachu na przejezdzajacy samochod ginie 28-letni noam cohen, czlonek sil bezpieczenstwa i dwoch jego towarzyszy zostaje rannych... hamas bierze na siebie odpowiedzialnosc...




1995 – rafael cohen, 35, jerozolimski taksowkarz, zostaje zadzgany nozem na drodze jerozolima – maale adumim... hamas bierze na siebie odpowiedzialnosc...